Η ιστοσελίδα υποστηρίζεται εν μέρει από τους αναγνώστες της. Εάν αγοράσεις κάτι μέσω των συνδέσμων μας, ίσως λάβουμε μια συνεργατική αμοιβή.

Πως μαθαίνεις υλικό στην αρχή; Σίγουρα για να ανακτήσεις νέο υλικό θα πρέπει πρώτα να το έχεις μάθει.

Θα δούμε λοιπόν, δύο βασικά στοιχεία της μάθησης, δηλαδή την κατανόηση και την υπενθύμιση. Η κατανόηση και η υπενθύμιση οδηγούν στη μάθηση και αυτό οδηγεί σε καλύτερα αποτελεσμάτα στις εξετάσεις και πάει λέγοντας.

Ένα λάθος που κάνουμε οι περισσότεροι οτι χρησιμοποιούμε μόνο την απομνημόνευση. Σύμφωνα με μελέτες γνωρίζουμε οτι το να κρατάς σημειώσεις δεν είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος να μάθεις κάτι. Το να εξετάζεις τον εαυτό σου είναι πολύ πιο αποδοτικό. Για αυτό πολλοί συμπυκνώνουν το υλικό και δημιουργούν flashcards για να εξετάζουν τον εαυτό τους. Ωστόσο, αυτή η μέθοδος σε οδηγεί περισσότερο στην απομνημόνευση παρά στην κατανόηση.

Εστιάζεις δηλαδή στην αποστήθιση, παρά στο να δημιουργήσεις το νοητικό μοντέλο το θέματος στο μυαλό σου. Το κλειδί είναι να μην βασίζεσαι στην απομνημόνευση, αλλά στην κατανόηση και να απομνημονεύεις μόνο ορισμένες αφηρημένες πληροφορίες.

Πως ορίζεται η κατανόηση; Δεν γνωρίζω ποιος είναι ο ορισμός. Έχω καταλάβει οτι γνωρίζω κάτι, όταν μπορώ να διδάξω αυτό που μαθαίνω σε κάποιον άλλο. Όταν είσαι σε θέση να διδάξεις κάποιον, τότε γνωρίζεις οτι πραγματικά το έχεις καταλάβει.

Μπορείς να εξηγήσεις το μάθημα σε κάποιο φίλο σου το θέμα; Αυτή η μέθοδος ονόμαζεται η Τεχνική του Feynman. Μπορείς να εξηγήσεις κάτι με απλή γλώσσα; Κράτα την κεντρική ιδέα από οτι διαβάζεις και προσπάθησε να την παραφράσεις με δικά σου λόγια. Αυτό είναι ένα απαραίτητο για να μάθεις νέο υλικό.

Θα έχεις βρεθεί αρκετές φορές σε μια διάλεξη και θα θεωρείς οτι κατάκτησες το υλικό με τη μια, αλλά δύο εβδομάδες μετά παρατηρείς οτι εντέλει δεν το θυμάσαι. Και με αυτό το παράδειγμα φτάνουμε στο δεύτερο θεμελιώδη σημείο της μάθησης την ενθύμιση.

Οι δύο βασικοί πυλώνες για να θυμάσαι οτιδήποτε είναι η ενεργή ανάκληση (active recall), δηλαδή να εξετάζεις τον εαυτό σου και οι επαναλήψεις με διαστήματα (spaced repetition), δηλαδή να επαναλαμβάνεις να εξετάζεις τον εαυτό σου για μια περίοδο χρόνου.

Η ενεργή ανάκληση είναι συνοπτικά να εξετάζεις τον εαυτό σου. Μπορείς να το κάνεις με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Μπορείς να γράφεις ερωτήσεις για τον εαυτό σου, για παράδειγμα να φτιάξεις ένα spreadsheet όπου γράφεις πολλές ερωτήσεις για τον εαυτό σου τις οποίες πρέπει να απαντήσεις και αν δεν ξέρεις την απάντηση τη βλέπεις. Αυτό θα σου σώσει χρόνο από το να γράψεις πραγματικές flashcards.

Μπορείς να γράψεις flashcards, παρά το γεγονός οτι χρειάζεται χρόνο, είναι κάτι που αξίζει. Ειδικά αν μπορείς να είσαι συνεπής με τις flashcards καθημερινά ή όσο συχνά θέλεις να το κάνεις. Αλλίως μπορείς να πάρεις ένα κενό χαρτί και να φτιάξεις ένα διάγραμμα όπου θα γράφεις οτι ξέρεις σχετικά με κάποιο θέμα. Υπάρχουν πάρα πολλές μέθοδοι για ενεργή ανάκληση. Πραγματικά δεν έχει σημασία ποια μέθοδο θα επιλέξεις.

Το νόημα είναι οτι χρειάζεται να εξετάζεις τον εαυτό σου, επείδη όσο περισσότερο προσπαθείς να ανακτήσεις τη γνώση από το μυαλό σου, τόσο ισχυρότερες θα γίνουν αυτές οι συνδέσεις. Και σίγουρα, μπορείς να καταλάβεις κάτι μια μέρα, αλλά χωρίς να εξετάζεις την κατανόηση σου σε αυτό, δηλαδή να εξετάζεις τον εαυτό σου με ερωτήσεις ή να πεις σε κάποιον άλλο να σε εξετάσει, θα το ξεχάσεις. Υπάρχει ένα πράγμα που αποκαλείται καμπύλη ληθής (forgetting curve) που με τον χρόνο ξεχνάς οτιδήποτε έμαθες, εκτός αν το επαναλαμβάνεις εξετάζοντας τον εαυτό σου.

Οι επαναλήψεις με διαστήματα (spaced repetition) είναι αν κάνεις μια επανάληψη μια μέρα, μετά ξανά την επόμενη και μετά περιμένεις μια εβδομάδα και θα έχεις ξεχάσει μερικά από αυτά και τότε εξετάζεις ξανά τον εαυτό και παρατηρείς τα πράγματα που δεν ξέρεις, αλλά μέχρι αυτό το σημείο ήδη ξέρεις τα περισσότερα από αυτά. Και τότε μπορείς να επανεξετάσεις τον εαυτό σου ένα μήνα μετά.

Η ιδέα είναι οτι διακόπτεις την καμπύλη ληθής (forgetting curve) σε κενά διαστήματα. Όσο περισσότερο το κάνεις, δηλαδή μετά από τρείς ή τέσσερεις επαναλήψεις σε μια περίοδο, ας πούμε ενός ή δύο μηνών, θα ανακαλύψεις οτι η καμπύλη ληθής (forgetting curve) σου είναι αρκετά σταθερή και με το χρόνο ακόμα και αν δεν εξετάζεις τον εαυτό σου πλέον, είναι πιθανόν να μην ξεχάσεις αυτές τις πληροφορίες. Αυτό είναι το νόημα των επαναλήψεων σε διαστήματα (spaced repetition), να διακόπτεις την καμπύλη ληθής (forgetting curve) ώστε να κρατήσουμε τις πληροφορίες στο μυαλό μας για μεγαλύτερο διάστημα.

Αυτά είναι όλα για το θέμα μας. Εάν ενδιαφέρεσαι για πιο αναλυτικούς οδηγούς διαβάσματος μπορείς να διαβάσεις το άρθρο “Πως να Διαβάζεις Λιγότερο Διαβάζοντας πιο Έξυπνα”. Αυτό το άρθρο ήθελα να είναι ένας οδηγός για το πως μαθαίνουμε κάτι στην αρχή. Ο τρόπος να το κάνεις είναι μέσω της κατανόησης, δηλαδή να είσαι σε θέση να το εξηγήσεις σε ένα πεντάχρονο παιδί, να το εξηγήσεις σε ένα φίλο και αν είσαι σε θέση να απαντήσεις σε ερωτήσεις και να γνωρίζεις πως όσα διαβάζεις συνδέονται μεταξύ τους με δικά μας λόγια. Ιδανικά χρησιμοποιώντας απλή γλώσσα χωρίς δηλαδή να βασιζόμαστε σε επιστημονικούς όρους.

Το κλειδί είναι η κατανόηση. Όχι η απομνημόνευση. Η απομνημόνευση δεν είναι αποδοτική μακροπρόθεσμα. Αλλά αν καταλάβεις κάτι μπορείς να χρησιμοποιήσεις την ενεργή ανάκληση και τις επαναλήψεις σε διαστήματα για να διασφαλίσεις την κατανόηση σου και να διατηρήσεις τα θεμέλια του θέματος που έμαθες. Και τότε θα είσαι σε θέση να τα πας τέλεια σε μελλοντικές εξετάσεις ή να αξιοποιήσεις όπως επιθυμείς τις γνώσεις που έλαβες.

Μπορώ να εγγυηθώ οτι αν δεν είσαι ευχαριστημένος με τα αποτελέσματα που έχεις από το διάβασμα σου και αρχίσεις να εξετάζεις περισσότερο τον εαυτό και να κάνεις επαναλήψεις σε διαστήματα, οι βαθμοί σε βελτιώθουν πολύ πιο γρήγορα.

ZAK XIROU

Είμαι ο Ζαχαρίας. Σε αυτό το site εξερευνούμε εμπράκτους τρόπους και συμβουλές για να δημιουργήσουμε μια ευτυχισμένη, υγιή και παραγωγική ζωή.

Συνέχισε να Μαθαίνεις